Ăn cá basa có công dụng gì với sức khỏe?

Trong thế giới thực phẩm đa dạng và phong phú, cá basa nổi bật như một lựa chọn dinh dưỡng hàng đầu với nhiều lợi ích vượt trội cho sức khỏe. Vậy ăn cá basa có công dụng gì? Hãy cùng Hải Sản Cửa Biển tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Cá basa là gì?

Cá basa là một loại cá da trơn thuộc họ Pangasiidae, một họ cá da trơn phổ biến ở vùng Đông Nam Á. Tên khoa học chính thức của cá basa là Pangasius bocourti. Loài cá này có nguồn gốc từ các con sông lớn như sông Mê Kông và sông Chao Phraya, chạy qua nhiều quốc gia như Việt Nam, Thái Lan, Lào, và Campuchia. Đây là những môi trường nước ngọt phong phú, cung cấp điều kiện lý tưởng cho sự phát triển và sinh trưởng của cá basa.

Thịt cá basa nổi bật với kết cấu nhẹ, chắc và hương vị cá nhẹ nhàng, ít mùi tanh, tương tự như thịt cá tuyết hoặc cá tuyết chấm đen. Đây là những đặc điểm khiến cá basa trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho nhiều món ăn khác nhau. Nhờ vào vị nhẹ và ít tanh, cá basa dễ dàng kết hợp với nhiều loại gia vị và phong cách nấu ăn khác nhau, từ món chiên, nướng, hấp cho đến các món súp và canh.

Cá basa không chỉ phổ biến ở thị trường nội địa mà còn có giá trị xuất khẩu cao. Đặc biệt, Việt Nam là một trong những quốc gia dẫn đầu về nuôi trồng và xuất khẩu cá basa. Sản phẩm từ cá basa, thường được chế biến và xuất khẩu dưới dạng phi lê, rất được ưa chuộng trên thị trường quốc tế. Cá basa phi lê được biết đến với chất lượng cao, hương vị thơm ngon và giá cả cạnh tranh, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng toàn cầu.

Ngoài ra, việc nuôi cá basa cũng đóng góp quan trọng vào nền kinh tế và cuộc sống của người dân. Ngành công nghiệp nuôi cá basa tạo ra nhiều công ăn việc làm, cải thiện đời sống cho người dân và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương. Sự phát triển bền vững của ngành này cũng đặt ra những yêu cầu cao về quản lý môi trường và chất lượng sản phẩm, nhằm đảm bảo rằng cá basa không chỉ là nguồn thu nhập quan trọng mà còn là sản phẩm an toàn, chất lượng cho người tiêu dùng.

Giá trị dinh dưỡng

Cá basa là một nguồn thực phẩm dinh dưỡng phong phú, tương tự như nhiều loại cá trắng khác, mang lại nhiều giá trị dinh dưỡng cho sức khỏe. Đặc điểm nổi bật của cá basa là lượng calo thấp và hàm lượng protein cao, khiến nó trở thành lựa chọn lý tưởng cho những người đang theo chế độ ăn kiêng hoặc muốn duy trì một lối sống lành mạnh.

Dưới đây là giá trị dinh dưỡng cho một khẩu phần cá basa 126 gram:

• Lượng calo: 158
• Protein: 22,5 gram
• Chất béo: 7 gram
• Chất béo bão hòa: 2 gram
• Cholesterol: 73 mg
• Carbs: 0 gram
• Natri: 89 mg

Ăn cá basa có công dụng gì với sức khỏe?

Có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim

Những người ăn nhiều cá thường được cho là có nguy cơ mắc bệnh tim thấp hơn. Điều này xuất phát từ việc cá là nguồn cung cấp dồi dào các chất dinh dưỡng thiết yếu, đặc biệt là axit béo omega-3. Những axit béo này có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tim mạch và duy trì sức khỏe tổng thể. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng axit béo omega-3 giúp giảm viêm, giảm mức triglyceride trong máu, hạ huyết áp và giảm nguy cơ hình thành cục máu đông, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

Cá basa, dù có hàm lượng omega-3 thấp hơn các loại cá có dầu như cá hồi, cá thu và cá trích, nhưng vẫn có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tim mạch.

Giảm mức cholesterol

Việc sử dụng cá basa trong chế độ ăn hàng ngày cũng rất có lợi cho việc giảm mức cholesterol. Thịt cá basa có chứa các chất béo lành mạnh và protein chất lượng cao, giúp cơ thể duy trì cân bằng lipid. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiêu thụ cá basa có thể giúp giảm mức cholesterol xấu (LDL) và tăng mức cholesterol tốt (HDL) trong máu. Điều này rất quan trọng vì mức cholesterol cao, đặc biệt là LDL, là một trong những yếu tố nguy cơ chính dẫn đến các bệnh tim mạch.

Kiểm soát huyết áp, tốt cho sức khỏe tim mạch

Bên cạnh việc giảm mức cholesterol, ăn cá basa còn giúp kiểm soát huyết áp. Huyết áp cao là một yếu tố nguy cơ lớn đối với bệnh tim và đột quỵ. Cá basa chứa nhiều kali, một khoáng chất quan trọng giúp điều hòa huyết áp bằng cách cân bằng tác động của natri trong cơ thể. Kali giúp giãn nở mạch máu, giảm áp lực lên thành mạch và từ đó giúp duy trì huyết áp ổn định.

Ngoài ra, cá basa còn là nguồn cung cấp vitamin D và selen, hai dưỡng chất quan trọng cho sức khỏe tim mạch. Vitamin D giúp duy trì nồng độ canxi trong máu và hỗ trợ chức năng tim mạch, trong khi selen là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương của gốc tự do, từ đó giảm nguy cơ viêm và các bệnh tim mạch.

Cung cấp nguồn protein chất lượng cao

Cá basa, giống như nhiều loại cá trắng khác, là một nguồn cung cấp protein chất lượng cao, đóng vai trò quan trọng trong dinh dưỡng và sức khỏe của con người. Protein là một trong những thành phần dinh dưỡng thiết yếu, cần thiết cho sự phát triển, duy trì và sửa chữa các mô trong cơ thể. Ngoài ra, protein còn tham gia vào việc sản xuất các enzyme, hormone và các chất hóa học quan trọng khác, góp phần vào nhiều chức năng sinh lý cơ bản của cơ thể.

Một khẩu phần cá basa 126 gram cung cấp khoảng 22,5 gram protein hoàn chỉnh. Điều này có nghĩa là cá basa chứa tất cả chín axit amin thiết yếu mà cơ thể không thể tự tổng hợp và phải lấy từ thực phẩm. Các axit amin này bao gồm histidine, isoleucine, leucine, lysine, methionine, phenylalanine, threonine, tryptophan và valine. Việc cung cấp đầy đủ các axit amin thiết yếu là rất quan trọng để đảm bảo rằng cơ thể có thể thực hiện được tất cả các chức năng sinh lý cần thiết.

Protein từ cá basa không chỉ là nguồn dinh dưỡng quan trọng cho việc xây dựng và sửa chữa cơ bắp, mà còn giúp duy trì sức khỏe của da, tóc và móng. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những người thường xuyên tập luyện thể thao hoặc tham gia vào các hoạt động thể chất đòi hỏi sự tiêu hao năng lượng và sức lực. Việc tiêu thụ đủ protein giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện khả năng phục hồi sau khi tập luyện và giảm nguy cơ chấn thương.

Hơn nữa, protein từ cá basa cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất. Enzyme, một loại protein, đóng vai trò xúc tác trong nhiều phản ứng hóa học trong cơ thể, từ việc tiêu hóa thức ăn cho đến chuyển hóa năng lượng. Protein còn giúp điều hòa cân bằng chất lỏng trong cơ thể và duy trì độ pH ổn định, điều này rất quan trọng cho hoạt động bình thường của tế bào và các cơ quan.

Bên cạnh đó, protein từ cá basa còn dễ tiêu hóa và hấp thụ, điều này đặc biệt có lợi cho những người có hệ tiêu hóa nhạy cảm hoặc những người già cần nguồn protein dễ tiêu hóa. Việc bổ sung cá basa vào chế độ ăn hàng ngày có thể giúp cải thiện tổng thể sức khỏe dinh dưỡng và cung cấp nguồn năng lượng ổn định cho cơ thể.

Ít calo

Cá basa là một lựa chọn lý tưởng cho những người đang có kế hoạch giảm cân hoặc duy trì cân nặng lành mạnh nhờ vào hàm lượng calo thấp của nó. Một khẩu phần cá basa 126 gram chỉ chứa khoảng 160 calo, một con số khá khiêm tốn so với nhiều loại thực phẩm khác, đặc biệt là các nguồn protein động vật như thịt bò hoặc thịt lợn.

Việc tiêu thụ ít calo nhưng vẫn đảm bảo cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết là một yếu tố quan trọng trong chế độ ăn kiêng. Cá basa không chỉ giúp giảm lượng calo tổng thể mà còn cung cấp nguồn protein chất lượng cao, đảm bảo cơ thể có đủ năng lượng để hoạt động và duy trì các chức năng sinh lý. Điều này làm cho cá basa trở thành một lựa chọn thông minh cho những người muốn kiểm soát cân nặng mà không phải hy sinh chất lượng dinh dưỡng.

Một yếu tố quan trọng khác là khả năng giúp tạo cảm giác no lâu của protein trong cá basa. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng protein từ cá có thể giúp bạn cảm thấy no lâu hơn so với protein từ các nguồn động vật khác như thịt gà và thịt bò. Điều này có nghĩa là khi ăn cá basa, bạn sẽ ít có cảm giác thèm ăn và do đó có thể giảm lượng calo tiêu thụ trong các bữa ăn tiếp theo. Đây là một lợi thế lớn đối với những người đang cố gắng giảm cân, vì việc kiểm soát cảm giác đói và thèm ăn là một trong những thách thức lớn nhất trong quá trình ăn kiêng.

Cá basa cũng phù hợp cho những người muốn tiêu thụ ít chất béo hơn, đặc biệt là chất béo bão hòa có trong các loại thịt đỏ và các loại cá nhiều dầu. Cá basa chứa ít chất béo và phần lớn là chất béo không bão hòa, loại chất béo được coi là tốt cho sức khỏe tim mạch. Việc giảm lượng chất béo bão hòa trong chế độ ăn uống có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Đối với chị em phụ nữ, cá basa là một lựa chọn hoàn hảo vì nó không chỉ giúp kiểm soát cân nặng mà còn cung cấp các dưỡng chất quan trọng cho sức khỏe, chẳng hạn như protein, vitamin D, và các khoáng chất cần thiết. Cá basa cũng rất dễ chế biến, có thể sử dụng trong nhiều món ăn khác nhau từ chiên, nướng, hấp đến làm món canh hoặc súp. Điều này giúp tạo sự đa dạng trong bữa ăn và không làm chán ngán.

Những lưu ý khi tiêu thụ cá basa

Nhìn chung, khi ăn bất kỳ loại thực phẩm nào, chúng ta cần phải xem xét các rủi ro liên quan. Cá basa, mặc dù có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe, cũng không phải là ngoại lệ. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi tiêu thụ cá basa:

• Nhiễm độc kim loại từ nguồn nước và môi trường sống:

Cá basa có thể chứa các chất gây ô nhiễm từ chất thải công nghiệp như thủy ngân và biphenyls polychlorin hóa (PCB). Những hợp chất này có thể tích tụ trong cơ thể bạn và có tác dụng độc hại lâu dài. Thủy ngân, đặc biệt, được biết đến như một chất cực độc gây ung thư và phá hủy tế bào thần kinh. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiếp xúc lâu dài với thủy ngân có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe, bao gồm tổn thương thần kinh, suy giảm nhận thức và các vấn đề về tim mạch.

• Nhiễm vi khuẩn và kháng sinh gây ngộ độc:

Các ao nuôi cá basa, đặc biệt là ở những khu vực có mật độ nuôi trồng cao, dễ bị nhiễm bẩn. Để kiểm soát các mầm bệnh và ký sinh trùng trong môi trường nuôi trồng, người nuôi cá thường phải sử dụng các hóa chất và thuốc kháng sinh. Tuy nhiên, việc lạm dụng hoặc sử dụng không đúng cách có thể dẫn đến việc tồn dư các chất này trong cá, gây nguy cơ cho sức khỏe người tiêu dùng.

Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng cá da trơn nhập khẩu, bao gồm cả cá basa từ Việt Nam, chưa đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về an toàn. Cá từ Việt Nam có nhiều khả năng chứa dư lượng thuốc kháng sinh với nồng độ vượt quá giới hạn cho phép. Điều này có thể dẫn đến tình trạng kháng thuốc ở người tiêu dùng, làm giảm hiệu quả của thuốc kháng sinh khi cần điều trị các bệnh nhiễm trùng.

• Nhiễm vi khuẩn Vibrio:

Một nghiên cứu quan sát thấy rằng 70-80% cá da trơn xuất khẩu sang các nước châu Âu như Đức, Ba Lan và Ukraine bị nhiễm vi khuẩn Vibrio. Loại vi khuẩn này là nguyên nhân phổ biến gây ngộ độc thực phẩm, với triệu chứng bao gồm tiêu chảy, buồn nôn, nôn mửa và đau bụng. Vi khuẩn Vibrio có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt ở những người có hệ miễn dịch yếu.

Cách giảm thiểu rủi ro khi tiêu thụ cá basa

Để giảm thiểu nguy cơ ngộ độc thực phẩm từ cá basa, chúng ta nên thực hiện các biện pháp sau:

• Chế biến cá đúng cách: Cá basa nên được nấu chín hoàn toàn trước khi tiêu thụ. Nấu chín cá không chỉ giúp loại bỏ vi khuẩn gây bệnh mà còn giảm thiểu nguy cơ từ các chất gây ô nhiễm có thể tồn dư.
• Chọn nguồn cá uy tín: Mua cá từ những nhà cung cấp có uy tín, đảm bảo rằng cá đã được kiểm tra an toàn thực phẩm và tuân thủ các quy định vệ sinh.
• Kiểm tra nguồn gốc: Tìm hiểu về nguồn gốc của cá basa mà bạn mua. Các sản phẩm cá có chứng nhận quốc tế hoặc từ các cơ quan uy tín thường an toàn hơn.
• Bảo quản đúng cách: Bảo quản cá ở nhiệt độ lạnh thích hợp để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn. Cá nên được giữ trong tủ lạnh hoặc tủ đông ngay sau khi mua về và nên được sử dụng trong thời gian ngắn để đảm bảo độ tươi ngon.

Cá basa là một loại thực phẩm bổ dưỡng với nhiều công dụng cho sức khỏe, nhưng cũng tiềm ẩn một số rủi ro nếu không được tiêu thụ và chế biến đúng cách. Bằng cách tuân thủ các lưu ý trên, chúng ta có thể tận hưởng lợi ích của cá basa mà không lo ngại về các tác hại tiềm ẩn đối với sức khỏe.

Như vậy, qua bài viết trên, Hải Sản Cửa Biển đã cung cấp thông tin về giá trị dinh dưỡng cũng như công dụng tuyệt vời của Cá basa đối với sức khỏe. Hy vọng rằng thông tin hữu ích với bạn. Và đừng quên, nếu bạn muốn thưởng thức các món ăn ngon, hấp dẫn và dinh dưỡng chế biến từ Cá basa cũng như các loại hải sản khác thì đừng quên ghé Hải Sản Cửa Biển nhé!