Cá Chình

Cá chình là một loài cá ngon và quý với mức giá thường không hề rẻ. Vậy chúng có những tác dụng gì cho sức khỏe? Cách chế biến các món ăn ngon với loài cá này là gì? Hãy để Hải Sản Cửa Biển giải đáp cho bạn trong bài viết dưới đây nhé!

Giới thiệu

Cá chình là gì?

Cá chình là một loài cá thuộc bộ cá chình và được gọi là Anguilliformes trong tiếng Anh. Đây là một dòng cá có phạm vi sinh sống rộng rãi và có khả năng thích nghi với nhiều điều kiện khác nhau, từ 1 đến 38 độ Celsius.

Tuy nhiên, chúng phát triển mạnh mẽ hơn khi sống trong môi trường có nhiệt độ ấm. Thường thì quá trình sinh trưởng của cá chình sẽ chậm lại vào mùa đông.

Cá chình có thể sinh sống trong nước mặn, nước ngọt và nước lợ. Chúng có thể sống ở vùng nước nông, vùng dưới đáy và thậm chí trong các lỗ hang bùn lầy.

Cá chình được phân bố chủ yếu ở các quốc gia như Philippines, Nhật Bản, Malaysia, Indonesia và Việt Nam. Ở Việt Nam, cá chình phân bố chủ yếu ở các tỉnh thuộc khu vực miền Trung và Nam Trung Bộ như Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, Quảng Ngãi, Phú Yên và Bình Thuận.

Đặc điểm

Cá chình có thân hình dẹp và dài, tương tự loài lươn sông. Phần đầu của cá nhỏ và có hình trái xoan. Mắt của cá chình nhỏ, trong khi miệng lớn hơi nhếch lên và có môi dày. Chúng có răng nhỏ và dày tạo thành các dải răng.

Vây lưng và vây hậu môn của cá chình khá dài và thường nối liền với vây đuôi. Cá chình không có vây bụng, nhưng có vây ngực tròn và ngắn.

Cá chình hô hấp qua da và da của chúng có một lớp nhớt. Phần lưng thường có màu xanh đen, phần giữa giữa lưng và bụng có màu vàng và phần bụng có màu trắng.

Cá chình con có màu xám ở lưng và vàng ở bụng. Màu sắc của cá chình phụ thuộc vào điều kiện môi trường sống và có thể thay đổi từ nhạt đến đậm.

Cá chình trưởng thành có thể có chiều dài từ 60cm đến 2m và cân nặng từ 250 gram đến 17kg.

Phân loại

Cá chình bông

Cá chình bông, còn gọi là cá chình hoa, có tên tiếng Anh là Anguilla marmorata, là một dòng cá chình phổ biến ở Việt Nam.

Cá chình bông có thân hình dẹp và dài, trên thân của chúng có những đường vân trông giống như trăn. Loài cá này không có vây bụng và có những cá thể không có vây ngực.

Vây lưng và vây hậu môn của cá khá dài, và không có gai cứng. Điểm đặc biệt khác của cá chình bông là phần bong bóng thông với ruột.

Cá chình bông sống trong môi trường nước ngọt. Khi trưởng thành và đến giai đoạn sinh sản, chúng di chuyển ra biển để sống và tiến hành quá trình sinh sản.

Cá chình bông trưởng thành có chiều dài từ 1.5m đến 2m và cân nặng lên đến 20kg, được gọi là cá chình khổng lồ.

Loài cá này có tuổi thọ khá lâu, có thể sống lên đến 40 năm.

Cá chình bông phân bố rộng rãi trên hầu hết các châu lục. Ở Việt Nam, chúng phân bố chủ yếu ở các tỉnh như Quảng Trị, Khánh Hòa, Bình Định, Huế, Quảng Ngãi (hiếm ở khu vực phía Bắc).

Cá chình biển

Cá chình biển, còn được gọi là conger eel, là một dòng cá chình sinh sống chủ yếu trong môi trường nước ngọt. Chúng không sống trong môi trường nước mặn và nước lợ.

Loài cá chình biển không có vây xung quanh cơ thể, nhưng có vây phía dưới ngực. Cá chình biển thường hoạt động vào ban đêm và sống gần các dãy đá ngầm ở vùng ven biển.

Khi đến kỳ sinh sản, cá đực và cá cái giao phối và đẻ trứng ngay tại nơi sinh sống của chúng, mà không cần di cư.

Một con cá chình biển trưởng thành có thể dài tới 3m và nặng khoảng 110kg.

Cá chình biển phân bố rộng rãi và tập trung chủ yếu ở khu vực biển Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương và Đại Tây Dương.

Cá chình điện

Cá chình điện, còn được gọi là lươn điện, có tên tiếng Anh là Electrophorus electricus.

Cá chình điện có điểm đặc biệt là khả năng phát ra dòng điện mạnh để làm tê liệt kẻ thù và con mồi. Thân hình của chúng giống với cá chình như đã mô tả trước đó. Loài cá này có thể nặng đến 20kg và đạt chiều dài lên đến 2.5m khi trưởng thành.

Điểm đặc biệt của cá chình điện nằm ở hai bên sống lưng của chúng, có khả năng phát ra dòng điện.

Cá chình điện phân bố chủ yếu ở khu vực Bắc Nam Mỹ, trong lưu vực sông Amazon và sông Orinoco thuộc Peru.

Cá chình mun

Cá chình mun là một trong hai dòng cá chình nước ngọt nổi tiếng tại Việt Nam, song song với cá chình bông.

Cá chình mun có thân hình tương tự cá chình bông, nhưng kích thước nhỏ hơn và có màu sắc nhạt hơn (không có vân hoa như cá chình bông).

Hiện nay, số lượng cá chình mun còn lại rất ít ở Việt Nam và chúng được liệt vào sách đỏ những loài cần được bảo tồn.

Cá chình moray – Cá chình nước mặn

Cá chình moray, hay còn gọi là cá chình nước mặn, là một dòng cá chình sống trong môi trường nước mặn. Chúng thường sinh sống ở các rạn san hô ngầm sâu khoảng 200m, tại các khu vực biển nhiệt đới và cận nhiệt đới.

Cá chình moray là loài cá hoạt động chủ yếu vào ban đêm.

Cá chình bọc

Cá chình bọc, còn được gọi là cá chình Ninja hoặc cá giấu đầu lòi đuôi, có đặc điểm là phần đầu và đuôi giống nhau, toàn bộ thân hình của chúng có màu đen.

Cá chình bọc có kích thước nhỏ, chiều dài chỉ khoảng 30cm khi trưởng thành. Loài cá này không có xương, chỉ có phần sụn mềm, và thịt của chúng rất giống với thịt bò, có hương vị thơm ngon và đậm đà.

Ngoài những loài cá chình đã được đề cập, còn tồn tại nhiều loài cá chình khác mà bạn cũng nên tìm hiểu thêm, như cá chình hồng, cá chình mỡ, cá chình ao đất, và nhiều loài khác.

Lợi ích của Cá chình đối với sức khỏe

Cá chình không chỉ là một món ăn ngon mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của chúng ta. Thịt cá chình biển chứa hàm lượng protein cao hơn cả thịt bò, thịt lợn và trứng gà, cung cấp nhiều chất béo và đặc biệt là rất giàu các loại vitamin.

Trong 100 gram thịt cá chình đã nấu chín, bạn có thể tìm thấy khoảng 236 calo, 23,65 gram protein và 14,9 gram chất béo, cùng với một số loại vitamin và khoáng chất như vitamin A, vitamin B1, vitamin B6, vitamin B12, lysine, omega-3, kẽm, sắt, kali và phốt-pho.

Cá chình cũng được sử dụng như một bài thuốc trong y học cổ truyền. Thịt cá chình có vị ngọt và tính bình, có tác dụng vào các kinh mạch thuộc can và thận. Nó có khả năng bổ dương, giúp máu huyết lưu thông tốt, bổ gân, xương khớp và có thể trị trẻ em cam tích, phụ nữ bị băng lậu, trị trĩ và ngứa lở ngoài da. Rượu pha mật cá chình cũng có tác dụng trong việc chữa bệnh đường ruột.

Theo các nghiên cứu trong y học tây y, thịt cá chình cung cấp nhiều lợi ích khác cho sức khỏe. Ngoài những lợi ích đã được đề cập ở trên, thịt cá chình còn giúp tăng cường sự phát triển của não bộ, cải thiện thị lực và hỗ trợ các chức năng của hệ thần kinh.

Các lợi ích khác của cá chình đối với sức khỏe bao gồm:

• Làm đẹp da: Thành phần giàu vitamin A và nhiều nước có trong thịt cá chình giúp loại bỏ độc tố và các gốc tự do có thể gây hại cho da, giúp da mềm mại, dẻo dai và ngăn ngừa tình trạng khô da và bệnh vẩy nến.
• Sự hình thành ADN: Vitamin B12 (cobalamin) trong cá chình là một chất rất cần thiết cho sự hình thành ADN trong cơ thể, hỗ trợ quá trình phân chia tế bào. Ngoài ra, vitamin B12 còn giúp ngăn ngừa bệnh thiếu máu.
• Tái tạo tế bào và mô: Cá chình có hàm lượng protein cực cao, góp phần tái tạo tế bào và nuôi dưỡng tóc, móng và da.
• Ngăn ngừa các bệnh xương khớp: Cá chình chứa nhiều phốt pho, một khoáng chất cần thiết cho quá trình tăng trưởng và duy trì răng và xương, thúc đẩy sức khỏe nướu và men răng.
• Hỗ trợ tiêu hóa: Vitamin B trong cá chình hỗ trợ chức năng của hệ thống tiêu hóa, kích thích sự thèm ăn và hỗ trợ điều trị các chứng biếng ăn.
• Tăng cường hoạt động não bộ: Cá chình cung cấp kẽm, có tác dụng tích cực đối với sức khỏe của não bộ. Vitamin B6 trong cá chình giúp kích thích chức năng dẫn truyền thần kinh trong cơ thể.
• Điều trị bệnh Alzheimer: Cá chình cung cấp thiamine và vitamin B1, giúp làm chậm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer.
• Ngăn ngừa nguy cơ đột quỵ: Cá chình cung cấp kali, giúp hỗ trợ quá trình vận chuyển oxy đến não và kích thích hoạt động thần kinh, ngăn ngừa đột quỵ xảy ra trong não và ngăn ngừa sự hình thành cục máu đông.
• Phòng ngừa táo bón: Cá chình chứa magiê, làm nhuận tràng để thư giãn cơ ruột và phòng ngừa tình trạng táo bón.

Với những lợi ích này, cá chình là một nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng và có thể góp phần cải thiện sức khỏe và tăng cường sự phát triển của cơ thể.

Sơ chế

Theo nhiều tài liệu nghiên cứu của các chuyên gia, cá trình biển ăn tảo benthic dinoflagelltes, hoặc rong biển thường xuất hiện ở tầng đáy và các rạn san hô, hoặc ăn những loại cá khác ăn tảo sản sinh độc tố. Loại tảo này có chứa chất cigutera rất độc, độc tố này được xem là cao nhất trong các cơ quan nội tạng và sinh sản của cá trình. Khi con người ăn lòng, gan, trứng cá chình có độc tố này, sau 2 – 4 giờ sẽ xuất hiện triệu chứng như: tê lưỡi, tê tay, chân, nôn, tiêu chảy.

Vì vậy, khi làm món cá chình và các món ăn từ cá chình, hãy đảm bảo làm sạch toàn bộ ruột cá và nếu không chắc chắn về quá trình chuẩn bị, nên tìm hiểu thêm thông tin hoặc nhờ sự hướng dẫn của người có kinh nghiệm để đảm bảo an toàn khi thưởng thức món ăn từ cá chình. Hoặc mọi người hãy chọn địa điểm mua và sơ chế cá trình uy tín, chất lượng để đảm bảo được sự an toàn cho gia đình và bản thân.

Để sơ chế Cá chình được dễ dàng và làm sạch chúng, người mổ có thể làm theo các bước sau:

• Thứ nhất, cần cho cá vào 01 bao tải, hoặc 01 túi có thể buộc miệng.
• Thứ hai, dùng chày hoặc gậy đánh sao cho cá yếu sức đi.
• Thứ ba, đun sẵn 01 bình nước sôi.
• Thứ tư, đổ nước sôi vào và lắc đều để làm sạch nhớt, tuốt nhớt.
• Thứ năm, rửa sạch nước bằng lã và sát muối hột.
• Thứ sáu, cắt khúc ngang theo mục đích sử dụng.

Một số lưu ý khi mổ cá chình cỡ lớn:

• Dùng lực đánh cho cá yếu đi đề phòng khi đổ nước sôi, cá quẫy sẽ làm bắn nước sôi vào người chúng ta và gây bỏng.
• Sau khi rửa sạch cá bằng muối hạt rồi thì không nên tưới nước lại vào các khúc cá đã rửa để tránh cá bị ươn và tanh.
• Hãy cắt khúc nhỏ chia sẵn theo bữa ăn để không bị đem đi đông lạnh nhiều lần, và cắt theo mục đích sử dụng.

Cách chế biến các món ăn ngon với Cá chình

Cá chình nướng riềng mẻ

Cá chình nướng riềng mẻ là một món ăn truyền thống và dân dã của người dân miền Tây. Món ăn này không chỉ mang lại hương vị ngọt đậm đà của thịt cá chình mà còn có chút thơm thơm, cay nồng của riềng, tạo nên sự đặc biệt và hấp dẫn.

Để chuẩn bị món cá chình nướng riềng mẻ ngon, bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu sau:

• Cá chình tươi phi lê
• Riềng
• Mẻ
• Hạt nêm
• Ớt

Các bước thực hiện:

• Đầu tiên, hãy cắt cá chình thành miếng vừa ăn, sau đó ướp cá với các gia vị như riềng và ớt đã được xay nhỏ. Ướp cá khoảng 15-20 phút để gia vị thấm vào thịt cá.
• Tiếp theo, bạn có thể chiên cá trong dầu nóng cho đến khi các mặt của cá chình chuyển sang màu vàng đẹp và chín đều. Sau khi chiên, hãy vớt cá ra để ráo dầu.
• Cuối cùng, bạn có thể nướng cá chình đã chiên trên lửa than hoặc lò nướng. Khi nướng, bạn có thể thêm riềng và mẻ lên trên miếng cá để tạo ra hương vị đặc trưng. Nướng đến khi cá chình có màu vàng đẹp, thịt cá thêm thơm và chín tới.

Cá chình nướng riềng mẻ thường được thưởng thức khi còn nóng, để tận hưởng hương vị tuyệt vời. Bạn có thể chấm món cá này với nước mắm me để tạo thêm độ ngon và đậm đà.

Món cá chình nướng riềng mẻ không chỉ là một món ăn ngon mà còn mang trong nó sự đặc trưng văn hóa và hương vị độc đáo của miền Tây. Hãy thử nấu và thưởng thức món ăn này để trải nghiệm hương vị đặc biệt và khám phá hương vị ẩm thực độc đáo của vùng miền Tây đất nước.

Cá chình nướng nghệ

Cá chình nướng nghệ là một món ăn ngon và hấp dẫn, mang đến hương vị đặc trưng và màu sắc bắt mắt.

Để chuẩn bị món ăn này, bạn có thể làm theo hướng dẫn dưới đây:

Nguyên liệu:

• Cá chình phi lê
• Nghệ, tỏi, ớt
• Nước mắm, bột ngọt, dầu ăn
• Rau ăn kèm như rau thơm, chuối chát hoặc khế xanh

Các bước thực hiện:

• Bước đầu tiên là sơ chế cá chình. Rửa cá chình phi lê để loại bỏ các tạp chất và để ráo nước chuẩn bị cho việc chế biến. Sau đó, bạn sẽ chuẩn bị các nguyên liệu khác. Rửa sạch nghệ và lột vỏ ngoài của nó. Tỏi cũng cần lột vỏ và ớt được rửa sạch. Tiếp theo, dùng cối giã nhuyễn nghệ, tỏi và ớt để tạo thành một hỗn hợp.
• Lưu ý nếu nghệ dính vào tay, bạn có thể sử dụng bông gòn thấm sữa hoặc hỗn hợp đường và nước, hoặc chà chanh lên da để loại bỏ vết nghệ dính.
• Tiếp theo, bạn sẽ làm sốt ướp cho cá. Trong một tô, trộn hỗn hợp nghệ giã nhuyễn với nước mắm, bột ngọt và dầu ăn. Đảo đều cho các thành phần hòa quyện với nhau.
• Tiếp theo, đặt từng miếng cá chình đã được sơ chế vào tô sốt ướp. Sử dụng đũa để đảo đều cá trong sốt và để yên khoảng 20 phút để cá thấm gia vị đều.
• Sau đó, bạn sẽ nướng cá chình. Đặt từng miếng cá đã ướp gia vị lên vỉ nướng và đặt vào lò nướng ở nhiệt độ từ 225 – 250 độ C trong khoảng 40 phút cho đến khi cá chín và có màu vàng ươm bắt mắt.

Khi hoàn thành, miếng cá chình nướng nghệ sẽ có màu vàng rực rỡ và mang một hương vị thơm ngon đặc trưng. Khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận được độ giòn của cá chình kết hợp với vị thanh ngọt tự nhiên của cá, cùng với hương vị đậm đà từ các loại gia vị và vị cay của ớt.

Một cách thú vị để thưởng thức cá chình nướng nghệ là cuộn miếng cá trong lớp bánh tráng mỏng, thêm rau sống và chấm với nước chấm chua ngọt. Món ăn này sẽ mang đến trải nghiệm ẩm thực đa dạng và ngon miệng cho bạn và gia đình.

Cá chình um chuối nghệ

Cá chình um chuối nghệ là một món ăn hấp dẫn và thơm ngon dành cho các bà nội trợ.

Để chuẩn bị món ăn này, bạn cần chuẩn bị các nguyên liệu sau:

• Cá chình cắt khúc
• Chuối xanh
• Nghệ
• Đậu phụ
• Thịt ba chỉ
• Ớt, tía tô và lá lốt
• Nước mắm, mắm tôm, nước mẻ

Các bước thực hiện:

Đầu tiên, bạn hãy làm sạch cá chình và ướp cùng với nghệ, ớt, nước mắm, mẻ và mắm tôm trong khoảng 20 phút để cá thấm gia vị. Trong lúc chờ cá thấm gia vị, bạn có thể cắt đậu phụ thành miếng và chiên vàng, thái thịt ba chỉ thành miếng và chiên qua, lột vỏ chuối xanh và luộc chín.

Khi cá đã thấm đủ gia vị, bạn tiếp tục bỏ các nguyên liệu đã chuẩn bị vào nồi để ướp chung với cá. Hãy để nồi nấu chín và khi cá đã chín, bạn có thể thêm tía tô và lá lốt vào nồi, sau đó tắt bếp.

Chỉ với những nguyên liệu đơn giản như trên, bạn có thể tạo ra món cá chình um chuối nghệ thơm ngon và hấp dẫn cho cả gia đình thưởng thức.

Cá chình nhúng mẻ

Cá chình nhúng mẻ là một món ăn thơm ngon và lạ miệng. Hương vị chua thanh của nước mẻ hòa cùng với vị ngọt đậm đà của cá chình đã tạo nên hương vị khó quên.

Để chuẩn bị món ăn này, bạn cần các nguyên liệu sau:

• Cá chình
• Nước mẻ
• Cà chua
• Hành lá
• Nấm hương
• Bột nêm

Các bước thực hiện:

Đầu tiên, để có nước mẻ ngon, hãy nấu nước mẻ và nêm nếm thêm gia vị để giảm đi vị chua. Nước mẻ có thể được nấu từ các nguyên liệu như nước, đường, muối, tỏi, ớt và một số gia vị khác. Hãy đảm bảo nước mẻ có độ chua và đậm đà vừa phải, tùy theo khẩu vị của mỗi người.

Tiếp theo, để khử bớt mùi chua của nước mẻ, bạn có thể cho thêm cà chua và hành lá vào nước mẻ. Cà chua sẽ tạo ra vị ngọt và hương thơm tự nhiên, trong khi hành lá sẽ tăng thêm một lớp mùi thơm đặc trưng. Thêm một số nấm hương vào nước mẻ cũng là một ý tưởng tuyệt vời để làm cho hương vị của món ăn thêm phong phú.

Sau đó, bạn cần ướp cá chình với chút hạt nêm hoặc gia vị khác, để cá có hương vị thấm đều. Khi cá đã được ướp đủ, bạn có thể nhúng cá chình vào nước mẻ. Đảm bảo cá chình được nhúng đều vào nước mẻ để thịt cá hấp dẫn và ngon miệng.

Món cá chình nhúng mẻ thường được thưởng thức trong mùa đông giá lạnh. Cả gia đình có thể quây quần bên nhau và thưởng thức nồi cá chình nhúng mẻ thơm ngon, nóng hổi. Mùi hương của nước mẻ kết hợp với cá chình thấm đượm gia vị sẽ làm ấm lòng và làm hài lòng cả những người thưởng thức khó tính nhất.

Để tạo thêm sự thú vị cho món ăn, bạn có thể bày ra các loại rau sống như rau xà lách, rau thơm, rau sống để chấm cùng cá chình. Thêm một chút mắm nêm và ớt tươi vào nước mẻ cũng là một lựa chọn tuyệt vời để làm tăng thêm hương vị và độ cay của món ăn.

Với cá chình nhúng mẻ, bạn sẽ có một món ăn độc đáo và thú vị để thưởng thức cùng gia đình và bạn bè. Hãy cùng trổ tài nấu nướng và khám phá hương vị đặc biệt của món cá chình nhúng mẻ.

Cá chình kho tiêu

Cá chình kho tiêu là một món ăn ngon và hấp dẫn, đem lại hương vị thơm ngon cho thực khách. Dưới đây là cách chế biến món cá chình kho tiêu và những nguyên liệu cần chuẩn bị để thực hiện món ăn này.

Nguyên liệu:

• Cá chình
• Muối
• Nước hàng
• Nước mắm
• Dầu ăn
• Tiêu
• Hành
• Ớt

Cách chế biến:

• Trước khi chế biến, hãy làm sạch cá chình và loại bỏ phần nhớt. Sau đó, ướp cá với muối và để ướp trong khoảng 30 phút để gia vị thấm vào thịt cá.
• Tiếp theo, hãy chiên cá chình đã ướp trong dầu ăn cho đến khi cá có màu vàng đẹp. Sau khi chiên, hãy vớt cá ra để ráo dầu.
• Trong một nồi, hãy đun nước hàng, nước mắm, tiêu, hành và ớt với lửa nhỏ cho đến khi hỗn hợp sôi.
• Khi hỗn hợp đã sôi, hãy thêm cá chình đã chiên vào nồi và đun kho trong khoảng 3-4 tiếng. Thời gian lâu giúp cá ngấm gia vị, thịt cá trở nên chắc và thơm hơn.
• Sau khi cá đã kho đủ thời gian, hãy thưởng thức món cá chình kho tiêu nóng hổi, kèm theo cơm gạo tám thơm lừng để tạo ra sự phối hợp hoàn hảo và thưởng thức một bữa ăn ngon lành.

Cá chình kho tiêu là một món ăn truyền thống, đậm đà và hấp dẫn. Với cách chế biến đơn giản và nguyên liệu dễ tìm, bạn có thể thực hiện món ăn này tại nhà để thưởng thức cùng gia đình và bạn bè. Hương vị thơm ngon, thịt cá chín mềm và vị tiêu đậm đà sẽ chinh phục vị giác của bạn và mang đến những trải nghiệm ẩm thực tuyệt vời.

Hi vọng những chia sẻ trên của Hải Sản Cửa Biển đã giúp bạn hiểu biết hơn về lợi ích sức khỏe của món cá chình cũng như cách chế biến các món ăn thơm ngon chế biến từ loài cá này! Vì thế nếu có thời gian, bạn đừng ngại ngần bổ sung món ăn dinh dưỡng này vào thực đơn của mình nhé!