Top 3 công dụng tuyệt vời của Cá tầm với sức khỏe

Cá tầm, một trong những loài cá quý hiếm và giàu dinh dưỡng, không chỉ được biết đến với hương vị thơm ngon mà còn nổi bật với những lợi ích sức khỏe tuyệt vời. Vậy công dụng của Cá tầm đối với sức khỏe là gì? Hãy cùng theo dõi qua bài viết dưới đây của Hải Sản Cửa Biển nhé!

Cá tầm là gì?

Cá tầm là loại cá nước ngọt, nổi tiếng với kích thước rất lớn và tuổi thọ có thể lên đến 150 năm. Chúng được nhiều người biết đến với cái tên khoa học là Acipenser. Giống như cá đuối hay cá mập, cá tầm cũng được xếp vào chi cá sụn. Điều này là do cấu trúc cơ thể của chúng có phần thân dài hình ống gồm 5 hàng xương gai (sụn), da rất dày và nhám, có độ dai nhất định. Miệng của cá tầm nhỏ và không có răng, nhưng được bù đắp bởi cái mũi nhọn dài cùng với hai đôi râu cứng cáp, giúp chúng dễ dàng tìm kiếm và săn bắt mồi.

Cá tầm bao gồm 21 loài khác nhau, mỗi loài có tuổi thọ và màu sắc riêng biệt. Sự phát triển của chúng cũng ảnh hưởng đến màu sắc, khiến nó dần dần biến đổi theo thời gian. Thức ăn chủ yếu của cá tầm là những loài động vật giáp xác hoặc cá nhỏ. Chúng sử dụng râu của mình để cảm nhận và tìm kiếm thức ăn dưới đáy nước, nơi mà chúng thường sinh sống.

Một số loài cá tầm phổ biến bao gồm cá tầm Beluga (Huso huso), cá tầm Nga (Acipenser gueldenstaedtii), và cá tầm Siberia (Acipenser baerii). Cá tầm Beluga có thể đạt đến chiều dài hơn 6 mét và nặng hơn 1.000 kg, trong khi các loài khác thường nhỏ hơn. Mỗi loài cá tầm có môi trường sống và điều kiện sinh thái riêng, nhưng chúng đều có đặc điểm chung là thích nghi tốt với môi trường nước ngọt.

Cá tầm không chỉ nổi bật với tuổi thọ và kích thước lớn mà còn có giá trị kinh tế cao nhờ vào trứng cá tầm, được biết đến như một loại thực phẩm xa xỉ gọi là trứng cá muối (caviar). Trứng cá muối từ cá tầm Beluga là loại đắt nhất và được ưa chuộng nhất trên thế giới. Quy trình thu hoạch trứng cá muối rất phức tạp và đòi hỏi sự tinh tế, góp phần làm tăng giá trị của sản phẩm này.

Ngoài giá trị kinh tế, cá tầm cũng đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái. Chúng giúp duy trì cân bằng sinh thái dưới nước bằng cách kiểm soát quần thể động vật giáp xác và cá nhỏ. Sự hiện diện của cá tầm trong môi trường tự nhiên là dấu hiệu của một hệ sinh thái lành mạnh và cân bằng.

Tuy nhiên, do khai thác quá mức và sự ô nhiễm môi trường, nhiều loài cá tầm hiện đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng. Nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế đã đưa ra các biện pháp bảo vệ và nuôi dưỡng cá tầm để đảm bảo sự tồn tại của loài cá quý giá này. Các nỗ lực bảo tồn bao gồm việc hạn chế khai thác, thiết lập các khu bảo tồn thiên nhiên và phát triển các chương trình nuôi cá tầm nhân tạo.

Top 3 công dụng tuyệt vời của Cá tầm với sức khỏe

Hàm lượng đạm của cá tầm cao

Hàm lượng đạm của cá tầm phong phú hơn nhiều so với các loài chim và thú. Hàm lượng đạm trong thịt và trứng cá tầm lần lượt đạt mức 18,1% và 26,2%. Điều này cho thấy cá tầm là một nguồn cung cấp protein chất lượng cao cho cơ thể con người. Khi cơ thể không được cung cấp đủ protein, sẽ xảy ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Trẻ em có thể gặp phải tình trạng chậm lớn, chậm phát triển ngôn ngữ, trong khi người lớn có thể bị sút cân, teo cơ, dễ mệt mỏi, thiếu máu và chấn thương khó lành. Ngoài ra, hệ miễn dịch cũng suy yếu, khiến cơ thể dễ mắc các bệnh truyền nhiễm, suy giảm thể lực sau khi ốm và sau khi sinh.

Protein trong cá tầm không chỉ giúp xây dựng và phục hồi các mô cơ mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra các enzym và hormone cần thiết cho các chức năng sinh lý của cơ thể. Với những công dụng to lớn này, cá tầm xứng đáng được coi là một trong những nguồn protein hàng đầu, giúp cải thiện và duy trì sức khỏe toàn diện của mỗi người.

Cá tầm chứa nhiều chất béo không bão hòa

Hầu hết các loại thức ăn động vật đều chứa chất béo bão hòa, khi con người tiêu thụ quá nhiều chất béo bão hòa, lượng đường trong máu sẽ tăng cao và động mạch chủ có nguy cơ bị xơ vữa, dẫn đến các vấn đề tim mạch nghiêm trọng. Ngược lại, chất béo trong cơ thể cá tầm lại chứa 12,5% DHA (axit docosahexaenoic) và EPA (axit eicosapentaenoic), cả hai đều là các axit béo không bão hòa quan trọng.

• DHA và EPA có nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội. DHA là một thành phần quan trọng của màng tế bào thần kinh, giúp duy trì sự linh hoạt và chức năng của màng tế bào, từ đó nâng cao khả năng truyền tải tín hiệu giữa các tế bào thần kinh. Điều này đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển trí não ở trẻ nhỏ và duy trì chức năng não bộ khỏe mạnh ở người lớn tuổi. DHA đóng vai trò không thể thiếu trong quá trình phát triển não bộ của trẻ em, giúp cải thiện khả năng học tập, tăng cường trí nhớ và phát triển kỹ năng ngôn ngữ.
• EPA, mặt khác, có tác dụng chống viêm và hỗ trợ hệ miễn dịch, giúp bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh viêm nhiễm và các bệnh mãn tính. EPA giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch bằng cách làm giảm mức triglyceride trong máu và ngăn ngừa tình trạng xơ vữa động mạch. Sự kết hợp của DHA và EPA trong cá tầm tạo nên một nguồn dinh dưỡng quý giá, không chỉ giúp duy trì sức khỏe tim mạch mà còn tăng cường chức năng não bộ và hệ miễn dịch.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung DHA và EPA qua chế độ ăn uống có thể giúp cải thiện tình trạng tâm lý, giảm nguy cơ mắc các bệnh tâm thần như trầm cảm và lo âu. Đồng thời, chúng còn có thể cải thiện khả năng tập trung và trí nhớ, giúp tăng cường hiệu suất làm việc và học tập.

Ngoài ra, chất béo không bão hòa trong cá tầm còn giúp ngăn ngừa tình trạng tích tụ cholesterol trong máu, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ. Điều này làm cho cá tầm trở thành một lựa chọn thực phẩm tuyệt vời cho những ai muốn duy trì một trái tim khỏe mạnh và giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính liên quan đến chế độ ăn uống.

Thêm vào đó, các axit béo không bão hòa như DHA và EPA cũng có vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của làn da và mắt. Chúng giúp giữ ẩm, ngăn ngừa tình trạng khô da và giảm viêm da. Đồng thời, DHA đặc biệt có lợi cho sức khỏe mắt, giúp giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng và các bệnh về mắt khác.

Cá tầm chứa tám loại carbohydrate cần thiết cho cơ thể

Cá tầm là một nguồn dinh dưỡng dồi dào không chỉ bởi hàm lượng protein và chất béo không bão hòa, mà còn bởi các loại carbohydrate thiết yếu. Trong cá tầm có tám loại carbohydrate quan trọng bao gồm canxi hydro phosphate, leucine, isoleucine, methionine, threonine, gluten, axit amin phenylalanine và valine. Những chất này đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất và duy trì sức khỏe toàn diện của cơ thể.

• Canxi hydro phosphate là một hợp chất quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của xương và răng. Nó giúp tăng cường mật độ xương, ngăn ngừa loãng xương và các bệnh về xương khác. Đồng thời, canxi cũng đóng vai trò quan trọng trong chức năng co bóp của cơ tim và cơ bắp.
• Leucine, isoleucine và valine là ba trong số các axit amin chuỗi nhánh (BCAA) quan trọng. Các axit amin này giúp cải thiện sự tổng hợp protein trong cơ bắp, giảm thiểu sự phân hủy cơ bắp sau khi tập luyện và tăng cường khả năng phục hồi của cơ thể. Leucine đặc biệt quan trọng trong việc kích thích quá trình tổng hợp protein cơ bắp và đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì khối lượng cơ bắp, đặc biệt là ở những người lớn tuổi.
• Methionine và threonine là các axit amin cần thiết cho sự phát triển và sửa chữa mô, hỗ trợ chức năng gan và tăng cường hệ miễn dịch. Methionine cũng tham gia vào quá trình giải độc của cơ thể và sản xuất các chất chống oxy hóa, bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương.
• Gluten, mặc dù gây ra phản ứng tiêu cực ở những người mắc bệnh celiac, nhưng đối với những người không bị dị ứng hoặc không dung nạp, gluten có thể cung cấp năng lượng và hỗ trợ chức năng tiêu hóa.
• Phenylalanine là một axit amin thiết yếu tham gia vào quá trình sản xuất dopamine, một chất dẫn truyền thần kinh quan trọng trong việc điều chỉnh tâm trạng và cảm giác hạnh phúc. Thiếu phenylalanine có thể dẫn đến các vấn đề về tâm trạng và giảm hiệu suất tinh thần.

Nếu cơ thể thiếu một trong tám loại carbohydrate này, quá trình chuyển hóa sẽ bị rối loạn, gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe. Sự thiếu hụt leucine, isoleucine và valine có thể dẫn đến mất cơ và suy nhược, trong khi thiếu methionine và threonine có thể ảnh hưởng đến chức năng gan và hệ miễn dịch. Thiếu canxi hydro phosphate sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe xương, và thiếu phenylalanine có thể gây ra các vấn đề về tâm lý.

Vì vậy, việc bổ sung cá tầm vào chế độ ăn uống hàng ngày là một cách hiệu quả để đảm bảo cơ thể nhận đủ các loại carbohydrate cần thiết này, giúp duy trì sức khỏe và cân bằng dinh dưỡng. Cá tầm không chỉ là một nguồn protein và chất béo chất lượng cao mà còn cung cấp các loại carbohydrate thiết yếu, hỗ trợ chức năng cơ thể một cách toàn diện.

Gợi ý một số món ngon từ cá tầm

Nếu bạn chưa biết cá tầm làm món gì ngon thì có thể tham khảo những món sau đây, chắc chắn sẽ mang đến trải nghiệm ẩm thực phong phú và độc đáo:

• Cá tầm nướng muối ớt: Đây là món ăn hấp dẫn, mang đến một hương vị đặc trưng của cá tầm. Món ăn sẽ khiến bạn không cảm thấy ngán vì không sử dụng dầu mỡ. Cá tầm được ướp với muối ớt và các loại gia vị, sau đó nướng trên than hồng cho đến khi chín tới. Cá nướng chín có độ giòn dai, kết hợp với muối ớt mang lại vị ngon đậm đà, cay cay hấp dẫn. Món này thường được ăn kèm với rau sống, bánh tráng và nước chấm chua ngọt, tạo nên hương vị độc đáo và khó quên.
• Cá tầm nấu canh chua: Là món ăn bổ dưỡng thường có trong thực đơn của nhiều gia đình Việt và nổi tiếng với hương vị ngọt thanh đan xen vị chua nhẹ, thơm ngon khó cưỡng. Cá tầm được cắt khúc, nấu cùng với cà chua, dứa, đậu bắp, giá đỗ và các loại rau thơm như ngò gai, rau ngổ. Nước canh chua có vị ngọt tự nhiên từ cá, kết hợp với vị chua thanh của me hoặc chanh, làm cho món canh thêm phần hấp dẫn. Canh chua cá tầm không chỉ ngon miệng mà còn rất bổ dưỡng, cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất.
• Lẩu cá tầm: Giữa thời tiết se se lạnh, nếu có một nồi lẩu cá tầm nóng, chua ngọt, vị béo của cá kết hợp với nhiều nguyên liệu khác sẽ hấp dẫn vô cùng. Đây là món ăn được nhiều người yêu thích. Lẩu cá tầm thường được nấu với nhiều loại rau như rau muống, cải bẹ xanh, nấm, và các loại củ quả như cà rốt, khoai môn. Nước lẩu đậm đà, có thể được làm từ nước hầm xương và thêm gia vị như sả, ớt, gừng, tạo nên hương vị thơm ngon, khó cưỡng. Lẩu cá tầm không chỉ là món ăn ngon mà còn là dịp để quây quần bên gia đình và bạn bè, chia sẻ những khoảnh khắc ấm áp.
• Cá tầm kho tộ: Cá tầm kho tộ là món ăn đậm đà, ngon miệng. Cá tầm được cắt khúc, ướp với nước mắm, đường, tiêu, hành tím băm nhỏ và một ít nước màu để tạo màu sắc hấp dẫn. Sau đó, cá được kho trên lửa nhỏ cho đến khi thấm đều gia vị. Món cá kho có vị mặn ngọt hài hòa, thịt cá mềm mại nhưng vẫn giữ được độ dai đặc trưng. Cá tầm kho tộ thường được ăn kèm với cơm trắng và rau sống, tạo nên bữa ăn ngon miệng và bổ dưỡng.
• Gỏi cá tầm: Gỏi cá tầm là món ăn tươi ngon, lạ miệng. Thịt cá tầm được thái mỏng, trộn đều với rau sống, hành tây, dưa leo, cà rốt và các loại rau thơm như húng quế, rau răm. Gỏi được trộn đều với nước mắm chua ngọt, ớt băm và đậu phộng rang, tạo nên món ăn giòn giòn, chua chua, ngọt ngọt rất hấp dẫn. Món gỏi cá tầm không chỉ ngon miệng mà còn rất tốt cho sức khỏe, cung cấp nhiều vitamin và chất xơ.
• Cháo cá tầm: Cháo cá tầm là món ăn bổ dưỡng, dễ tiêu hóa, thích hợp cho người già, trẻ nhỏ hoặc những người mới ốm dậy. Cá tầm được nấu chín, gỡ bỏ xương, sau đó nấu cùng với gạo đến khi cháo sánh mịn. Cháo có vị ngọt thanh từ cá, được thêm hành lá, ngò rí và tiêu xay, tạo nên món ăn thơm ngon, ấm áp. Cháo cá tầm không chỉ ngon mà còn cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, giúp bồi bổ sức khỏe.

Những món ăn từ cá tầm không chỉ phong phú về hương vị mà còn đa dạng về cách chế biến, giúp bữa ăn trở nên hấp dẫn và đầy đủ dinh dưỡng. Cá tầm không chỉ là nguyên liệu tuyệt vời cho các món ăn gia đình mà còn thích hợp cho những bữa tiệc, hội họp với bạn bè và người thân.

Lưu ý khi ăn cá tầm

Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe và giữ được trọn vẹn các chất dinh dưỡng của cá tầm, khi ăn, bạn cần chú ý đến một số điều sau:

• Tránh ăn cá tầm nhập lậu hoặc kém chất lượng: Tuyệt đối không nên ăn cá tầm nhập lậu, loại cá này thường không được kiểm soát chất lượng một cách nghiêm ngặt. Cá tầm kém chất lượng có thể chứa các chất độc hại, đặc biệt là những chất có khả năng gây ung thư cho nữ giới. Chọn mua cá tầm từ các nguồn uy tín, có chứng nhận an toàn thực phẩm để đảm bảo bạn đang sử dụng sản phẩm an toàn và lành mạnh.
• Ăn chín uống sôi: Hạn chế ăn cá sống hoặc cá được chế biến không đúng cách. Dù cá tầm có thể được sử dụng để làm sashimi hay các món ăn sống khác, việc ăn cá sống có thể tiềm ẩn nguy cơ nhiễm ký sinh trùng và vi khuẩn gây bệnh. Để an toàn, hãy đảm bảo rằng cá tầm được nấu chín kỹ lưỡng trước khi ăn. Việc ăn chín uống sôi không chỉ giúp bạn thưởng thức hương vị ngon lành của cá mà còn bảo vệ sức khỏe khỏi các nguy cơ nhiễm khuẩn.
• Chọn cá có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng: Không nên ăn cá có nguồn gốc xuất xứ không đảm bảo. Cá tầm sống trong môi trường ô nhiễm, đặc biệt là trong nước thải, có thể bị nhiễm độc tố. Ăn phải loại cá này có thể dẫn đến ngộ độc thực phẩm, cực kỳ nguy hiểm cho sức khỏe. Thậm chí, các chất độc như dioxin hay thuốc trừ sâu thường được tìm thấy trong cá sống trong môi trường ô nhiễm. Những chất này có thể gây hại nghiêm trọng đến sức khỏe con người, bao gồm nguy cơ gây ung thư và các bệnh mãn tính khác.
• Kiểm tra cá trước khi chế biến: Trước khi chế biến cá tầm, bạn nên kiểm tra kỹ lưỡng để đảm bảo cá tươi ngon và không có dấu hiệu hư hỏng. Cá tầm tươi thường có mắt trong, mang màu đỏ tươi và thịt săn chắc. Tránh sử dụng cá có mùi hôi, mắt đục hoặc mang màu nâu. Những dấu hiệu này có thể cho thấy cá đã bị hỏng hoặc không còn tươi, không an toàn để tiêu thụ.
• Lưu ý về lượng tiêu thụ: Dù cá tầm có nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng như với bất kỳ loại thực phẩm nào, việc tiêu thụ một cách điều độ là rất quan trọng. Ăn quá nhiều cá tầm có thể dẫn đến tình trạng dư thừa một số chất dinh dưỡng, gây mất cân bằng dinh dưỡng trong cơ thể. Hãy đảm bảo rằng cá tầm chỉ là một phần của chế độ ăn uống đa dạng và cân bằng, kết hợp với nhiều loại thực phẩm khác để cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết.

Những lưu ý trên không chỉ giúp bạn thưởng thức cá tầm một cách an toàn mà còn đảm bảo rằng bạn đang tận dụng tối đa các công dụng dinh dưỡng của loại cá này. Hãy luôn chú trọng đến chất lượng và cách chế biến thực phẩm để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình.